Inwestycje bezpośrednie to akt rozpoczęcia działalności gospodarczej za granicą lub przejęcia podmiotu zagranicznego. Są częścią bilansu płatniczego. Inwestycje portfelowe to zakup niewielkiej ilości aktywów w celu dywersyfikacji portfela inwestycyjnego. Inwestorami portfelowymi są zazwyczaj fundusze inwestycyjne. Kupują niewielkie ilości akcji spółek i trochę obligacji różnych emisji.
Inwestycje bezpośrednie
to takie inwestycje, w których inwestorzy (zwani tu inwestorami bezpośrednimi), chcą mieć znaczącą kontrolę nad przedsiębiorstwem (zwanym tu przedsiębiorstwem inwestora bezpośredniego) w zakresie bilansu płatniczego. Są one zatem bardziej trwałe niż inwestycje portfelowe, które są bardziej płynne i podatne na wpływ kapitału spekulacyjnego. Najczęstszym wskaźnikiem stosowanym do rozróżnienia inwestycji bezpośrednich i inwestycji portfelowych w statystykach BOP jest "trwały wpływ", jaki inwestor wywiera na funkcjonowanie podmiotu. Można to wyrazić jako posiadanie co najmniej 10% akcji zwykłych i 10% głosów na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy.
Wyróżnik bilansu płatniczego
Wyróżnikiem w statystyce bilansu płatniczego jest zasada kierunkowa. Zgodnie z nią statystycznym kryterium podziału jest kierunek lub inwestycje bezpośrednie (krajowe vs zagraniczne w kraju). Najważniejszą kategorią statystyki bilansu płatniczego jest podział na aktywa lub pasywa. Z reguły kompensuje się transakcje z różnych stron bilansu płatniczego pomiędzy podmiotami łączącymi się stosunkiem inwestorstwa bezpośredniego. (np. pożyczki udzielone zagranicznym podmiotom dominującym oraz pożyczki otrzymane od tego samego podmiotu dominującego są zaliczane do inwestycji zagranicznych w Polsce i podlegają kompensacie).
Zobacz także: W co można i warto inwestować?
Narodowy Bank Polski prowadzi statystykę inwestycji bezpośrednich w Polsce w ramach statystyki bilansu płatniczego. Bilans płatniczy obejmuje inwestycje bezpośrednie.
Inwestycje portfelowe
Inwestycje portfelowe (zagraniczne inwestycje pośrednie) to zakup przez inwestorów zagranicznych aktywów finansowych (przede wszystkim papierów wartościowych) w innym kraju. Inwestorzy nie sprawują w tym przypadku aktywnej kontroli nad przedsiębiorstwami, ale są zadowoleni z realizacji i podziału zysków.
Oszczędności mogą być inwestowane w różne aktywa finansowe, w tym depozyty bankowe, akcje i obligacje, polisy ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne. Portfel to zbiór posiadanych instrumentów finansowych. Dlatego też używa się terminu "inwestycje portfelowe". Inwestor może również zdecydować się na zainwestowanie części lub całości swoich oszczędności za granicą, zazwyczaj poprzez zakup papierów skarbowych z innego kraju.
Inwestorzy zainteresowani papierami wartościowymi często opierają swoje decyzje na ratingu danego kraju. Agencje ratingowe to niezależne instytucje finansowe, które oceniają ryzyko związane z danym krajem. Papier wartościowy emitowany przez uprawniony podmiot w danym kraju nie może mieć wyższego ratingu niż obligacje emitowane przez rząd tego kraju.
