Inwestycje celu publicznego mogą być wykorzystywane do finansowania działalności, która jest znacząca. Zawierają dwie podstawowe cechy. Przedmiot (cel), który mieści się w art. 6 w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Znaczenie, które można przypisać (lokalne, ponadlokalne, krajowe, metropolitalne). Bez względu na to, kim jest podmiot inwestujący, ma on obowiązek udowodnić, że nie służy on wyłącznie prywatnej korzyści majątkowej. Nie ma znaczenia, czy inwestycja jest prywatna czy publiczna, musi służyć mieszkańcom danego obszaru (co najmniej na poziomie lokalnym).

To działania:

• lokalne (gminne),
• ponadlokalne (powiatowe, wojewódzkie i krajowe)
• Inwestycje krajowe (także międzynarodowe, ponadregionalne)
• metropolitalne (obejmujące region metropolitalny)

Inwestycje celu publicznego

Art. 2 pkt 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zawiera wspólną definicję inwestycji celu publicznego. "Inwestycję celu publicznego" należy rozumieć jako działania o znaczeniu lokalnym (gmina), ponadlokalnym (powiaty, województwo i kraj) oraz metropolitalnym (w tym obszar metropolitalny). Jest to niezależne od statusu podmiotu, który angażuje się w te działania oraz źródeł ich finansowania. Jest to realizacja celów, o których mowa w art. 6 ustawowego pojęcia celu publicznego w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Cel publiczny

Pojęcie "Celu publicznego" było pojęciem prawnym, które istniało przed nowelizacją ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Wymieniało ono cele, na które można było wywłaszczyć nieruchomość, w tym obronność i bezpieczeństwo państwa, tworzenie stref ochronnych i inne cele. W art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami widzimy, że o charakterze celu publicznego decyduje cecha normatywnie uznana. Zdaniem G. Bieńka “pojęcie celu publicznego, z etymologicznego punktu widzenia, oznacza cel dotyczący ogółu ludzi służący ogółowi, przeznaczony (dostępny) dla wszystkich” 

Działalność o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym

Inwestycje celu publicznego muszą mieć znaczenie co najmniej lokalne. Oznacza to, że inwestor musi uwzględnić potrzeby osób tworzących związek publicznoprawny. Do działań o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym zalicza się działania na terenie gmin, powiatów i województw.

Dokumenty wymagane do złożenia wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji publicznej:

• Wniosek o ustalenie lokalizacji inwestycji publicznej dla celów publicznych
• Mapa zasadnicza
• Mapa katastralna
• Planowane zagospodarowanie terenu zostanie opisane i zobrazowane
• Warunki ochrony środowiska
• Dowód zapłaty opłaty skarbowej
• W sprawach administracyjnych - pełnomocnictwo
• W przypadku pełnomocnictwa - dowód zapłaty opłaty skarbowej

Zobacz także: Dobra Inwestycja komunalna

Znalezienie inwestora celu publicznego

Do ustalenia przeznaczenia terenu i lokalizacji inwestycji publicznych wymagany jest plan miejscowy. (art. 4 ust. 1) Rozmieszczenie infrastruktury społecznej o znaczeniu krajowym i międzynarodowym jest głównym celem zagospodarowania przestrzennego kraju (art. 47 ust. 2 pkt 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym). Następnie Rada Ministrów przyjmuje programy w drodze rozporządzenia. Uwzględnia ona w szczególności cele i kierunki określone w art. 47 ust. 2. Art. 48 ust. 3 umożliwia radzie gminy podjęcie decyzji o sporządzeniu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Etap ten sporządza wójt, burmistrz lub prezydent miasta, zgodnie z zasadami koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju.